(IV Cannula)آنژیوکت

کاربرد وسیله:

برای تزریق داخل سیاهرگی استفاده میشود.

مشخصات فنی:

آنژیوكت يا برانول چیست؟

آنژیوكت یك محصول چند كاره است كه برای تزریق های مكرر یا طولانی مدت سیاهرگی داروها، خون یا سایر محلولهای تزریقی به تنهایی يا تركیبی از آنها بكار می رود. این محصول برای بی حسی اسپاینال، اپیدورال، كادال و حتی بیوپسی نیز استفاده می شود.

برانول ها یا آنژیوکت ها

لوله های قابل انعطافی هستند که توسط یک سوزن کوچک داخل ورید تعبیه می شوند. در ابتدا برانول با سوزن وارد رگ می شود، سپس سوزن خارج شده و قسمت پلاستیکی ظریف داخل رگ باقی می ماند.آنژیوکت‌های جدید به شکلی ساخته شده‌اند که از نیدل‌استیک جلوگیری می‌کنند. آنژیوکت‌های جدید از مواد پلیمرهای صنعتی جدید مانند تفلون ساخته شده است از این رو Venflon یا Cathlon نامیده می‌شوند. در سال ۱۹۵۰ جنس این کاتترها از پلی وینیل کلراید بود.

از آنژیوکت‌ها بیشتر برای دسترسی عروقی استفاده می‌شود. از این وسیله برای بیماران قبل از جراحی یا در اتاق‌های اورژانس استفاده می‌شود، همچنین در بعضی موارد رادیوگرافی که از ماده حاجب استفاده می‌شود آنژیوکت برای بیمار تعبیه می‌شود. به عنوان مثال در ایالات متحده آمریکا سالانه ۲۵ میلیون آنژیوکت برای بیماران استفاده می‌شود.

آنژیوکت معمولاً بر روی وریدهای دست یا بازو بیمار قرار داده می‌شود، آنژیوکت با کاتتر سیاهرگ مرکزی متفاوت است زیرا کاتتر سیاهرگ مرکزی در ورید مرکزی (معمولاً سیاهرگ ژوگولار داخلی بر روی گردن یا سیاهرگ زیرترقوه‌ای در بالای قفسه سینه) تعبیه می‌شود اما آنژیوکت در وریدهای محیطی یا جهت دسترسی شریانی بر روی شریان محیطی بیمار قرار داده می‌شود.برای کودکان با استفاده از ژل بی‌حس‌کننده موضعی (مانند لیدوکائین) پوستِ ناحیه‌ای که قرار است آنژیوکت در آن قرار داده شود را بی‌حس کرده سپس آنژیوکت را قرار می‌دهند.

روش كاربري برانول (آنژيوكت) 

پس از انتخاب محل تزریق و رگ مورد نظر و بستن گارو، محل را با پنبه آغشته به الكل تمیز نموده و آنژیوكت را از پگ خارج می نماییم .محافظ سرسوزن را از روی آن برداشته و نوك سوزن و تفلون همراه آن را وارد پوست و رگ بیمار می كنیم.به محض مشاهده خون در انتهای آنژیوكت، اندكی سوزن را از داخل تفلون بیرون كشیده و تفلون را تا نزدیك به محل اتصال قسمت پروانه ای وارد رگ می كنیم .قسمت پروانه ای را باز كرده و با چسب به پوست ثابت می نماییم سپس سوزن را خارج نموده و رابط ست سرم یا ست خون را به آنژیوكت وصل می كنیم.

توجه: قبل از اتصال ست به آنژیوكت باید هوا گیری انجام شود تا هوای محتوی داخل ست خارج شود.در صورت نیاز به تزریق دارو می توانید با باز كردن دریچه رنگی روی آنژیوكت دارو را تزریق كنید .يكي ديگر از كاربردهاي آنژيوكت ها در بخش NICU مي باشد. تمام نوزادان بستری در NICU یک مسیر رگی جهت دریافت مایعات و دارو دارند که معمولا” در دستها یا بازوها قرار دارد. اما گاهی ممکن است در پا،ساق پا و یا حتی روی سر قرار داشته باشد.گاهی اوقات لازم است جهت دادن حجم بیشتری از مایعات و دارو، مسیر وریدی بزرگتری در دسترس باشد. این مسیر ورید های مخصوص «مسیر مرکزی» نامیده می شود چرا که آنژیوکت در ورید های بزرگتر و مرکزی تر سینه، گردن و یا کشاله ران تعبیه می شود.

آموزش نحوه آنژیوکت زدن

۱- بر حسب اندازه رگ محل و مورد مصرف، اندازه مناسب آنژیوکت را انتخاب کنید (معمولا نمره ۱۶ تا ۲۰) (برای تزریق خون آنژیوکت ریزتر از نمره ۱۸ مناسب نیست).

۲- در موارد آنژیوکت های بزرگ (کمتر از نمره ۱۵-۱۴) ابتدا پوست محل را بی حس نمایید.

۳- تنۀ آنژیوکت را بین شست و انگشتان دوم، سوم و چهارم نگه دارید (به طوریکه سوراخ سر سوزن به طرف بالا باشد).

۴- با شست دست دیگر دیستال ناحیه را به طرف دیستال بکشید تا ورید ثابت و بی حرکت نگه داشته شود.

۵- همانند روش اسکالپ وین، آنژیوکت را با زاویه ۲۰تا۳۰ درجه وارد پوست (و با کاهش زاویه) وارد رگ نمایید.

۶- پس از ورود آنژیو کت به میزان ۰.۵ سانتیمتر داخل رگ و مشاهده خروج خون، تورنیکه را باز کنید و سپس در حالیکه سوزن را ثابت نگه داشته اید کانول را به داخل رگ هدایت نمایید.

۷- با یک انگشت پروگزیمال رگ را فشار دهید و پس از در آوردن سوزن ست سرم یا درپوش آنژیوکت را به آن وصل کنید.

۸- پماد آنتی بیوتیک موضعی بر روی سوراخ ورود کانول مالیده و با نوار چسب آنژیوکت را به پوست ثابت کنید.

توجه:

• پس از خروج قسمتی از کانول هیچگاه سوزن را به داخل کانول نرانید. زیرا ممکن است باعث کنده شدن قسمت دیستال کانول و در نتیجه آمبولی شود.
• قبل از اتصال ست به آنژیوكت باید هوا گیری انجام شود تا هوای محتوی داخل ست خارج شود.

نکته:

• در صورتی که کانول داخل رگ نباشد با شروع تزریق محلول، بیمار احساس درد کرده و محل برآمده می شود.
• در افراد مسن رگ ها اسکلروتیک و سخت هستند و به سرعت پاره و به اصطلاح بومبه می شوند. برای جلوگیری از این مساله از سوزن های کمی کوچک تر استفاده کنید و تورنیکه را برای مدت طولانی نبندید.
• کانولهای وریدی نبایستی بیش از ۲ تا ۳ روز در یک محل باقی بمانند.

خصوصیات منحصر به فرد آنژیوکت

استفاده از آنژیوکت ها جهت ارائه راه حل در IV درمانی برای یک دوره کوتاه مدت است. از ویژگی های این محصول درپوش پوشش رنگی کد شده و امکان شناسایی راحتتر اندازه کاتتر را فراهم می کند. در این محصول هاب کاتتر شفاف و محفظه فلاش بک امکان تشخیص آسان خون در هنگام وارد شدن ورید را فراهم می کند. کاتتر رادیو مات تفلون. کاتتر PET یا PU با دقت تمام شده جریان پایدار را تضمین می کند و پیچ خوردگی نوک کاتتر را هنگام سوراخ شدن ورید از بین می برد. سوزن تیز آن به شما امکان انتخاب گسترده تری از زوایای ورود به پوست و رگ را می دهد. در هنگام کابرد آنژیوکت می توان با برداشتن درپوش فیلتر به سرنگ لوئرلاک متصل شد تا انتهای مخروطی آن در معرض دید قرار گیرد. استفاده از فیلتر غشای آبگریز نشت خون را از بین می برد. تماس نزدیک و صاف بین نوک کاتتر و سوزن داخلی باعث سوراخ شدن ایمن و صاف رگ می شود.

عوارض احتمالی استفاده از آنژیوکت

عوارض احتمالی برداشتن کانول IV یا آنژیوکت ممکن است شامل نفوذ، هماتوم، آمبولی هوا، فلبیت، سازمان آرام سازی خارج عروقی و تزریق داخل رحمی باشد. تزریق داخل رحمی غیر معمول است، اما تضعیف می کند.

نفوذ

نفوذ محلول مایعات و همچنین تجویز در خارج از فضای داخل عروقی، در بافت ظریف است. در بیشتر موارد در اثر موقعیت ضعیف یک سوزن یا آنژیوکت در خارج از لومن عروق ایجاد می شود. از نظر بالینی، تورم بافت ظریف را که شامل IV است، مشاهده خواهید کرد و پوست احساس خنکی، سفتی و رنگ پریدگی می کند. مقادیر کمی از مایع IV نتیجه کمی خواهد داشت، با این حال داروهای خاص حتی در مقادیر کم می توانند به طور استثنایی برای بافت ظریف موجود کشنده باشند.

هماتوم

هماتوم TA زمانی اتفاق می افتد که خون از رگ در بافت ظریف موجود ریخته شود. این امر می تواند هنگامی اتفاق بیفتد که آنژیوکت IV از بیش از یک توده عروق عبور کند یا اگر هنگام تخلیه کاتتر وزن به محل IV نباشد. هماتوم را می توان با وزن مستقیم کنترل کرد و در طی ۲ هفته برطرف می شود.

آمبولیسم هوا

آمبولی هوا پس از آن اتفاق می افتد که حجم زیادی از هوا از طریق مجموعه سازمان IV وارد رگ بیمار می شود. لوله IV حدود ۱۳ سی سی هوا را در خود نگه می دارد و بیمار در بیشتر قسمتها می تواند تا ۱ کیلوگرم CC به ازای هر کیلوگرم وزن هوا تحمل کند. بچه های کوچک در معرض خطر جدی تری هستند. آمبولی های هوا با اطمینان از خارج شدن همه جیب های هوا از لوله IV، بدون هیچ زحمتی محافظت می شوند. خوشبختانه این تا حد زیادی درهم تنیدگی غیرمعمول است.

آنژیوکت نارنجی سایز G 14

آنژیوکت نارنجی سایز سوزن ۱۴ ضخیم ترین قطر سوزن آنژیوکت است و برای بزرگسالان استفاده می‌شود. این آنژیوکت برای کودکان و سالخوردگان کاربرد ندارد و قطر زیاد آن باعث پاره شدن پوست و ایجاد درد در آنها می شود. سایز بزرگ این آنژیوکت برای تزریق مایعات یا داروهای ویژه به مقدار زیاد و انتقال خون به بیمار استفاده می شود. قطر سوزن خارجی این محصول ۲.۲mm و قطر داخلی ۱.۷mm و طول سوزن آن ۵۰mm است.

آنژیوکت طوسی سایز G 16

آنژیوکت طوسی یا خاکستری با سایز سوزن ۱۶ هم در دسته آنژیوکت‌های با سوزن ضخیم محسوب می‌شود. این نوع سوزن نیز برای بزرگسالان مورد استفاده قرار می‌گیرد و کاربرد آن در تزریق مایعات یا داروهای ویژه به مقدار زیاد و انتقال خون به بیمار استفاده می شود. قطر سوزن خارجی این محصول ۱.۷mm و قطر داخلی ۱.۳mm و طول سوزن آن ۵۰mm است.

آنژیوکت سبز سایز G 18

آنژیوکت سبز با سایز سوزن ۱۸ نسبت به نوع نارنجی و طوسی از سوزن نازکتری برخوردار است، اما سوزن آن برای کودکان ضخیم است. این آنژیوکت هم برای بزرگسالان و افراد بالغ استفاده می شود. آنژیوکت سبز از لوازم مصرفی در اتاق عمل است و از آن برای انتقال دارو و گاهی برای انتقال خون به بیمارانی که مورد عمل جراحی قرار گرفته اند استفاده می شود. قطر سوزن خارجی این محصول ۱.۳mm و قطر داخلی ۱mm و طول سوزن آن ۳۳mm  الی ۴۵mm است.

آنژیوکت صورتی سایز G 20

آنژیوکت صورتی با سایز ۲۰ نسبت به نارنجی، طوسی و سبز از سایزهای پر مصرف است و برای افراد نوجوان و بزرگسالان و افرادی که رگ‌هایی نازک، کوچک و شکننده دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد، این سایز آنژیوکت در موارد اورژانسی در مراکز درمانی در سرم‌تراپی و تزریق داروهای بیمارستانی کاربرد دارد و برای تزریق‌های داخل ورید و تزریق خون فوق‌العاده است. قطر سوزن خارجی این محصول ۱.۱mm و قطر داخلی ۰.۸mm و طول سوزن آن ۳۳mm است.

آنژیوکت آبی سایز G 22

آنژیوکت آبی با سایز ۲۰ نیز بسیار پر مصرف بوده و بیشتر برای کودکان بالغ، نوجوانان و افراد سالخورده که توانایی تحمل درد تزریق را ندارند مناسب است. استفاده از آنژیوکت های آبی در تزریق خون کاربرد ندارد اما در تزریق‌های وریدی با جریان متوسط  بسیار عالی هستند. قطر سوزن خارجی این محصول ۰.۹mm و قطر داخلی ۰.۶mm  و طول سوزن آن۲۲mmالی ۲۵mm است.

آنژیوکت زرد سایز G 24

آنژیوکت‌ زرد با سایز ۲۴ بیشترین استفاده را برای نوزادان دارد. از این آنژیوکت گاهی برای بیماران بالغ نیز استفاده می شود. آنژیوکت زرد به علت اینکه جریان مایع کمی را از خود عبور می‌دهد جهت مدیریت کردن انتقال دارو و مایعاتی مانند سرم به بیماران نوزاد کاربرد دارد و برای تزریق مستقیم دارو از این سایز آنژیوکت استفاده نمی کنند. قطر سوزن خارجی این محصول ۰.۷mm و قطر داخلی ۰.۴mm  و طول سوزن آن۱۹mm است.

آنژیوکت بنفش سایز G 26

آنژیوکت بنفش سایز سوزن ۲۶ نازکترین و کوچکترین قطر سوزن آنژیوکت است و برای نوزادانی که تازه متولد شده اند و یا نیاز به رگ گیری و تزریق دارو دارند استفاده می‌شود. از این آنژیوکت در قسمت کودکان و بخش نوزادان و برای تزریقات ۱۰۰۰Mil در ۲۶ دقیقه استفاده می کنند.

نکات مهم استفاده از آنژیوکت

• اتصال آنژیوکت به پوست بیمار فقط توسط افرادی که آموزش دیده یا کادر درمان هستند انجام گیرد.
• قبل از اتصال به پوست، محل مورد نظر با پد الکلی ضد عفونی شود و از دستکش استفاده گردد.
• پس از وارد کردن آنژیوکت به رگ، در صورت ایجاد تورم یا قرمزی محل نشانه اتصال نادرست آنژیوکت می باشد.
• برای اتصال به رگ محلی انتخاب شود که از مفاصل دور باشد و حداکثر دو الی چهار روز آنژیوکت آن تعویض گردد.
• در صورتی که قسمتی از آنژیوکت از پوست خارج شد دوباره سوزن را فرو نبرید، زیرا موجب آمبولی بیماری می شود.
• از آنژیوکت بسته به نیاز بیمارانی مانند کودکان و افراد مسن از سایز مناسب و کوچک آن استفاده کنید.
• آنژیوکت از شرکت ها، فروشگاه ها و مراکز پزشکی معتبر تهیه شود و نسبت به تاریخ مصرف و بسته بندی سالم آن توجه شود.

ویژگی های آنژیوکت

• کاربرد تزریق سرم‌های غذایی یا دارویی به انسان و حیوانات
• مناسب تزریق و انتقال سریع دارو به رگ بیمار
• قابل استفاده در صورت نیاز به انتقال خون به بیمار
• مناسب جهت تزریق داروهای بیهوشی در عمل‌های جراحی
• تزریق مکرر دارو به بیمار بدون نیاز به تعدد زدن سوزن
• کم کردن اثر روانی و دردهای مکرر تزریق دارو‌ به بیمار