مدل:B101L

کاربرد وسیله:

ست سرم ابزاری برای تزریق های وریدی و زیر پوستی استفاده میشود و داروها و مایعات را مستقیما وارد ورید بیمار می کند .

مشخصات فنی:

ست سرم زمانی استفاده می شود که می خواهیم مقدار زیادی از مایع را تزریق کنیم ، یا زمانی که نیاز داریم دارو را در مقدار زیادی مایع رقیق کنیم تا مقاوت صحیح داشته باشد یا از سوزش و خراش جلوگیری کنیم .همچنین، به دلیل اینکه تزریق از راه ست سرم عموما شامل مقادیر بالاتری از مایع هست، داروهایی که توسط آن مصرف می شوند   طی یک دوره طولانی مدت ( معمولا هر کجا از 15 دقیقه تا چند ساعت) تزریق می شوند. بدیهی است که این تزریق از تزریق زیر جلدی یا عضلانی متفاوت است، زیرا این دو روش شامل تزریق کل دوز دارو به صورت همزمان است.

همچنین، تزریق از راه  سرم سریعتر از شیوه های دیگر تزریق است چون مستقیما به خون می رسد ، بنابراین زمانی استفاده می شود که انجام سریع تزریق دارو ضروری است.

تنظیمات  اولیه ست سرم

بیایید نگاهی اجمالی به ابتدایی ترین راه ممکن برای راه اندازی ست سرم داشته باشیم :

A : محفظۀ سرم

B : گیرۀ غلتکی

C : گیره اسلایدی(لغزنده)

D : پورت(درگاه) تزریق

سِرم ها اغلب توسط کیسه های مایع که قبل از مصرف ترکیب می شوند، استفاده می شود. اندازۀ استاندارد این کیسه ها از 50 میلی لیتر تا 1000 میلی لیتر می باشد. ، همانطور که در تصویر بالا میبینیم، کیسه از پایه سِت  سرم آویزان است و لوله  آن به پایین کیسه متصل است، لوله سِرم شامل چندین قسمت مهم است :

ا. محفظۀ سرم درست در زیر کیسه آن قرار دارد؛ داخل این محفظه مایع  را میبینیم که از کیسه به لوله سِرم ریخته می شود. این همانجایی است که ما سرعت تنظیمات دستی سِرم را اندازه گیری می کنیم ؛ به این محفظه نگاه میکنیم و تعداد قطراتی که در هر دقیقه می بینیم را می شماریم . بنابراین، برای مثال ، اگر 25 قطره در مدت 60 ثانیه بشماریم، می توانیم بگوییم که سِرم با سرعت 25 قطره در دقیقه یا gtt/min25  تزریق می شود.( در واقعیت می توانیم تعداد قطره ها را در یک دقیقه کامل نشماریم، مثلا   تعداد قطره های که در یک دوره 15 ثانیه ای میبینیم بشماریم و تعداد را 4 برابر کنیم تا تعداد قطره ها در یک دقیقه کامل به دست آید.)

محفظۀ سرم همیشه باید تا نیمه پر باشد . اگر محفظه بیش از حد پر باشد، نمی توانیم قطره ها را برای شمارش ببینیم و بنابراین نمی توانیم  سرعت تزریق آن  را تعیین کنیم. اگر محفظه به اندازه کافی پر نباشد، باعث می شود هوا به داخل لوله راه پیدا کند یعنی هوا می تواند وارد سیستم گردش خون بیمار شود که می تواند بسیار خطرناک باشد و باعث انسداد رگ های خونی یا ایست قلبی شود.

ب. گیره غلتکی وسیله ای است که برای کنترل میزان مایع تزریقی از آن استفاده میکنیم. اگر آن را به یک طرف بچرخانیم ، لوله  سِرم را محکم تر فشار می دهد ، آن را باریک تر می کند و بنابراین جریان مایع از طریق لوله را آهسته تر می کند ؛ اگر گیره را به سمت دیگر بچرخانیم لوله  را  شل می کند  ، تنگی لوله را کاهش می دهد و باعث می شود مایع با سرعت بیشتری جریان داشته باشد. بنابراین ، اگر برای مثال  ( با نگاه کردن به محفظه سرم و شمردن قطره ها) متوجه شویم که سِرم با سرعت 50 gtt/min تزریق می شود، اما دستور این بوده که با سرعت gtt/min30 تزریق شود، می توانیم گیره غلتکی را برای کاهش سرعت قطره تنگ تر کنیم تا زمانی که بتوانیم فقط 30 قطره در هر دقیقه  بشماریم.

همۀ گیره های غلتکی روی لوله باید قبل از اتصال کیسه مایع سِرم به بالای لوله، بسته باشند؛ این کار تضمین می کند که هیچ هوایی وارد لوله نمی شود.

ج . هر دارو برای تزریق به یک میزان مشخص تجویز می شود  و یکی از وظایف بزرگ پرستاران بیمارستان، تنظیم همین میزان برای تزریق سِرم است و هم چنین در صورتی که سرعت تغییر کند، باید سرم را به صورت دوره ای  تنظیم کنند  تا  میزان آن طبق دستور باقی  بماند.  سرعت مایع در هر تزریق  ، سرعت تزریق سِرم یا سرعت جریان نامیده می شود.

د. گیره اسلایدی هنگامی استفاده می شود که می خواهیم جریان سِرم  را بدون نیاز به گیره غلتکی ، کاملا متوقف کنیم. این کار زمانی سودمند است که میخواهیم جریان  را برای لحظه ای متوقف کنیم، اما نمی خواهیم تنظیم سرعت جریان را  با تنظیم دوباره گیره غلتکی انجام دهیم.این کار با فشردن لوله به طوری که کاملا بسته شود انجام می گیرد یعنی زمانی که ما گیره را به سمت باریک ترین قسمت لوله می لغزانیم.

ه . پورت(درگاه) تزریق جایی است که دارو یا مایعات (غیر از موارد موجود در کیسه سِرم فعلی) می تواند تزریق شود تا به وسیلۀ لوله ها به ورید بیمار رسانده شود. در تصویر بالا می توانیم 2 پورت را ببینیم: یکی روی خود کیسه   و یکی زیر محفظۀ سرم . معمولا یک پورت تزریق نیز نزدیک جایی است که سوزن به ورید بیمار می  رود؛ که در زیر میبینیم . پورت تزریق روی کیسه  فعلی، در صورتی استفاده می شود که ما بخواهیم برخی از داروها را با مایع موجود در کیسه ترکیب کنیم ؛ اگر دارو را به این پورت تزریق کنیم و سپس کیسه را برای ترکیب شدن دارو و مایع کمی بچرخانیم، بیمار هم دارو و هم مایع سِرم را به طور همزمان دریافت می کند. با این حال ، این کار تنها زمانی انجام می شود که مایع   و دارو مجاز به ترکیب شدن باشند. اگر می خواهیم دارو یا نوع دومی از مایع سِرم را مستقیما تزریق کنیم به طوری که با مایعی که قبلا متصل کردیم ترکیب نشود، پس از یکی از پورت هایی که در زیر محفظۀ سرم قرار گرفته است ، استفاده می کنیم.

چگونه ارتفاع کیسۀ تزریق بر سرعت تزریق تاثیر می گذارد؟

تزریق سِرم به این دلیل کار می کند که گرانش، مایع را از طریق لوله ها به ورید بیمار می رساند.هرچه کیسه بالاتر آویزان شود، فشار گرانشی بیشتری بر روی مایع برای پایین رفتن از لوله است.  اگر کیسه   به اندازۀ کافی بالا آویزان نشده باشد، فشار ناشی از گرانش به اندازه ای نخواهد بود که مایع را به ورید برساند.

بنابراین تمام کیسه های سِرم باید بالای قلب بیمار آویزان شوند تا فشار کافی برای تزریق مایع  وجود داشته باشد و روش استاندارد برای آویزان کردن آن حداقل 3 فوت بالاتر از قلب یک بیمار بالغ است تا اطمینان حاصل شود که فشار کافی برای نگه داشتن رانش مایع در یک سرعت ثابت وجود دارد. همچنین از آنجا که تغییر در ارتفاع کیسه فشار گرانشی روی مایع را تغییر می دهد، تغییر در ارتفاع کیسۀ بالای قلب بیمار سرعت تزریق   را تغییر خواهد داد. اگر کیسه  بالاتر از قلب بیمار قرار بگیرد، سرعت تزریق سِرم افزایش می یابد و اگر کیسه به سمت قلب بیمار پایین تر بیاید، سرعت تزریق   کاهش می یابد. به علت این ویژگی ، اگر بیماری که هنگام تنظیم سِت سِرم دراز کشیده است سپس بنشیند، سرعت تزریق  کاهش می یابد زیرا اکنون کیسه   به قلب بیمار نزدیک تر است. در حقیقت، از لحاظ فنی، هر حرکت کوچک بیمار یا تغییر در موقعیت ، می تواند سرعت تزریق را تغییر دهد. به همین دلیل، سِت سِرم  ها اغلب ( معمولا هر ساعت یک بار و پس از هر تغییر موقعیت عمده در بیمار) بررسی می شوند تا اطمینان حاصل شود که آنها با سرعت صحیح تزریق می شوند.

علاوه بر این ، عوارض دیگری نیز در  سرم تراپی وجود دارد که یک پرستار باید مراقب آن باشد. گاهی اوقات ممکن است سوزن از ورید بیرون بیاید و مایع  دیگر به ورید تزریق نشود ، بلکه به بافت های اطراف تزریق شود؛ که به آن نفوذ می گویند. بعضی از مایعات به جای ورید به داخل بافت تزریق می شوند، اما در نهایت سرم به دلیل عدم فشار کافی ناشی از گرانش متوقف می شود، چون نمی تواند بر بافت های اطراف برای حفظ مایع اضافی غلبه کند. هنگامی که یک سِرم نفوذ می کند، یک سِرم دیگر باید در نقطه ی جدیدی از بدن بیمار و با سرعت صحیح برای دوز داده شده دوباره شروع شود. نشانه های نفوذ سِرم عبارتند از : درد یا ناراحتی در ناحیه اطراف سوزن  ، سرد بودن نواحی اطراف سوزن.