محققان با انجام طرحی پژوهشی موفق به تولید دارویی گیاهی برای بهبود علائم بیماری پارکینسون شدند. این دارو اکنون در مراحل تجاریسازی قرار دارد و بهزودی وارد بازار میشود.
پارکینسون نام بیماری است که یکی از مشکلات سلامت عمومی در سراسر جهان محسوب میشود. این بیماری مزمن با مرگ تدریجی سلولهای عصبی تولید کننده دوپامین در قاعده مغز بروز میکند که نتیجه آن عدم تعادل دوپامین در مغز است. اختلالات حرکتی شامل سفتی عضلات، لرزش، کندی حرکات و در حالت شدید از دست دادن حرکات فیزیکی از جمله نشانههای این بیماری محسوب میشوند.
اما راهکار درمان و بهبود علائم بیماری استفاده از دارویی بهنام لوودوپا است. در کشورهای مختلف داروهای شیمیایی و گیاهی حاوی این ماده تولید میشود اما در کشورمان داروی گیاهی بهصورت بومی برای این بیماری تولید نمیشد تا اینکه محققان کشورمان در دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی تهران موفق به تولید داروی گیاهی برای بهبود علائم این بیماری شدند. تحقیقات برای تولید این دارو با انجام طرحی پژوهشی با پشتیبانی صندوق حمایت از پژوهشگران و فناوران معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری آغاز شد.
سمیرا رحمانی پژوهشگر این طرح پژوهشی بیان کرد: در این طرح از گیاه «مونوکا پرو» که بومی هند است استخراج و استانداردسازی لوودوپا انجام شد. این گیاه تا 15 درصد حاوی لوودوپای طبیعی است و در طب سنتی نیز کاربرد دارد و عمده مصرف آن نیز برای بهبود علائم پارکینسون است.
وی ادامه داد: عصارهگیری و فرموله کردن برای تولید دارو انجام شد و موفق شدیم برای نخستین بار در ایران گیاه دارویی برای این بیماری را بومیسازی کنیم و شکل دارویی گیاهی پایدار حاوی لوودوپا تهیه شد. لوودوپا در بدن توسط آنزیم به دوپامین تبدیل میشود و علاوه بر بهبود علائم پارکینسون بهروی خلقوخو هم اثرات مثبت دارد.
رحمانی درباره اهمیت انجام این طرح پژوهشی عنوان کرد: جستوجو برای یافتن روشهای جدید و اقتصادی سنتزی و استفاده از منابع گیاهی بهمنظور تولید مواد اولیه دارویی مورد نیاز صنایع داروسازی (بهویژه لوودوپا) در کشور جزو اولویتهای تولیدی محسوب میشود و در صورت دستیابی به دانش فنی تولید امکانات خودکفایی کشور در این زمینه را فراهم خواهد کرد.
وی افزود: همچنین با توجه به روند افزایشی بیماری پارکینسون میان افراد سالخورده، دستیابی به منابع و اشکال داروهای گیاهی حاوی لوودوپا با اثرات جانبی کمتر و مؤثر بر درمان و بهبود بیماری اهمیت ویژهای دارد. از سویی غربالگری از گیاهان منتخب خانواده Leguminosae، بهمنظور معرفی منابع باارزش گیاهی حاوی لوودوپا برای تولید مواد اولیه دارویی فرصتهای جدیدی را برای صنعت داروسازی ایجاد میکند. این دارو مجوزهای لازم برای تولید از سازمان و غذا و دارو را دریافت کرده است و در مراحل تجاریسازی قرار دارد.